सोन्यासारख्या श्रीलंकेची राखरांगोळी: नेमकं काय भोवलं?

मुक्तपीठ टीम

श्रीलंकेत शनिवारी नागरिकांचा संतापाचा लाव्हा उसळला. कोलंबोत रणकंदन माजलं. गोचिडासारखं देशाचं रक्त शोषणारे राष्ट्रपती गोटाबाया राजपक्षे यांना राष्ट्रपती भवन सोडून पळ काढावा लागला. सुरक्षेसाठी तैनात असलेले हजारो लष्कर आणि पोलिस कर्मचारीही पळून गेले. राजधानी कोलंबोच नाही तर राष्ट्रपतींच्या प्रासादावरही कब्जा केलेल्या श्रीलंकन सामान्य नागरिकांनी आनंदोत्सव साजरा केला. त्यांच्या सोन्यासारख्या देशाची, श्रीलंकेची राखरांगोळी करण्यासाठी गोटाबाया, त्यांचे राजपक्षे कुटुंब आणि त्यांची धोरणं जबाबदार मानली जातात.

महागाई ८० टक्क्यांहून अधिक वाढली

• मे महिन्यात ३९.१ टक्के असलेली महागाई जूनमध्ये ५४.६ टक्के झाली आहे.
• अन्नधान्य महागाईवर मे महिन्यात ५७.४ टक्क्यांवरून ती जूनमध्ये ८०.१ टक्क्यांवर पोहोचली आहे.
• श्रीलंकेतील महागाईचा दर संपूर्ण आशिया खंडात सर्वाधिक आहे.
• प्रचंड महागाई, बेरोजगारीचे वाढते प्रमाण यामुळे लोकांमध्ये संतापाचा लाव्हा उसळत होता.

पोटातील भुकेने माथी भडकवली…

• श्रीलंकेत दोनवेळचे जेवण मिळणे सामान्यांसाठी अशक्य झाले आहे.
• उपासमारीमुळे अखेर सामान्यांना रस्त्यावर उतरावे लागले.
• शोषणकर्ते सरकार पाडण्याचा संकल्प घेऊन सामान्य रस्त्यावर आले.
• आंदोलक म्हणाले, पेट्रोल- डिजेल नसल्याने आम्हाला वाहने चालवता येत नाहीत. त्यामुळे सर्व लोक पायीच आंदोलनस्थळी पोहोचत आहेत.
• देशाच्या विविध भागातून आंदोलकही कोलंबोला पोहोचले.
• राष्ट्रपती भवनाच्या स्विमिंग पूलपासून बेडरूमपर्यंत सर्वसामान्य घुसले, त्यांनी संताप व्यक्त केला.
• आंदोलकांची संख्या सतत वाढत राहिली.

आज श्रीलंकेत उत्सवाचा दिवस…

• आर्थिक संकटाने श्रीलंकेचे अनेक कुटुंब खराब केले होते.
• अनेक लोकं औषधांवर अवलंबून आहे.
• आंदोलनात अनेक कुटुंबही सहभागी आहेत.
• अध्यक्ष गोटाबाया पळून गेले आहेत.
• आज खचलेल्या श्रीलंकेत उत्सवाचा दिवस आहे.
• प्रत्येकजण आनंदी आहे, असे मत आंदोलकांनी व्यक्त केले.

स्वातंत्र्यानंतरचे सर्वात मोठे आर्थिक संकट

• श्रीलंकेत लोकांना दैनंदिन जीवनाशी संबंधित अनेक महागड्या वस्तू मिळत आहेत.
• परकीय चलनाचा साठा संपला आहे, त्यामुळे जीवनावश्यक वस्तूंची आयात होत नाही.
• पेट्रोल आणि डिझेलसाठी अनेक किलोमीटर लांब रांगा आहेत.

४५ हजार कोटी रुपये परदेशात!

• राजपक्षे घराण्याने सर्व प्रमुख पदांवर कब्जा केला.
• महिंदा पंतप्रधान झाल्यावर बंधू गोटाबाया यांना राष्ट्रपती, बासिल राजपक्षे यांना अर्थमंत्री, चमल राजपक्षे यांना सिंचन आणि कृषी मंत्री आणि मुलगा नमल राजपक्षे यांना क्रीडामंत्री बनवण्यात आले.
• देशाचा ७० टक्के अर्थव्यवस्था या पाच लोकांच्या ताब्यात होती.
• सुमारे ४५ हजार कोटी रुपये परदेशात पाठवण्यात आले.
• ही रक्कम २०२१ मध्ये देशातून निर्यात केलेल्या उत्पादनांच्या मूल्याच्या एक तृतीयांश आहे.

राजपक्षे सरकारच्या चुकीच्या निर्णयामुळे देश बुडाला…

• राजपक्षे कुळाने श्रीलंकेचे नुकसान करणारे अनेक निर्णय घेतले.
• महिंदा राजपक्षे यांनी $७०० दशलक्ष किमतीच्या अनावश्यक प्रकल्पांसाठी चीनकडून कर्ज घेतले.
• या कर्जातून विमानतळावर उड्डाणे झाली नाहीत.
• परिणामी, हंबनटोटा बंदर ९९ वर्षे चीनला द्यावे लागले.
• महिंदा आणि गोटाबाया यांनी तामिळींना क्रूरपणे चिरडले, समाजाचा आर्थिक विकास खंडित केला.
• शेतीला ‘सेंद्रिय’ बनवण्यासाठी रासायनिक खतांवर बंदी घालण्यात आली, त्यामुळे उत्पादनात मोठी घट झाली.
• परदेशात पैसे मिळवण्यात चमल आणि नमल यांचा मोठा वाटा होता.
• महिंदा यांचे भाऊ आणि अर्थमंत्री बासिल यांना ‘मिस्टर १० पर्सेंट’ असे संबोधण्यात आले होते.

कर्ज वाढले, रुपया २०२ वरून ३६२ वर पोहोचला

• श्रीलंकेवरील विदेशी कर्ज १२ वर्षांपूर्वी वाढू लागले होते.
• चीन, भारत, जपान, एडीबी, जागतिक बँक यासह अनेक देश आणि संस्थांचे कर्ज इतके वाढले की जीवनावश्यक वस्तूंची आयात कमी करावी लागली.
• औषधे, पेट्रोल-डिझेल, गॅस, खाद्यपदार्थांचा तुटवडा निर्माण झाला होता.
• डॉलरच्या तुटवड्याने नवीन अडचणी आल्या, कारण ते आयातीसाठी पैसे देऊ शकले असते.
• या परिस्थितीमुळे श्रीलंकन ​​रुपयाचे मूल्य घसरले.
• १ मार्च रोजी २०२ रुपयांची किंमत असलेली $१ आज ३६२ रुपये झाली आहे.

जनतेला खुश करण्यासाठी कर कमी केले…

• २०१९ मध्ये, राष्ट्रपती गोटाबाया यांनी जनतेला खुश करण्यासाठी कर कमी करण्यास सुरुवात केली.
• यामुळे सरकारचा महसूल २०२० मध्ये $६५६ दशलक्ष इतका कमी झाला, जो २०१७ मध्ये $१०९५ दशलक्ष होता.
• श्रीलंकेत २०१८ मध्ये २३ लाख पर्यटक आले होते, २०२१ मध्ये ही संख्या १.९४ लाख होती.

भीषण अन्नटंचाई: न्याहारी टाळण्यासाठी नागरिक मुलांना दुपारपर्यंत झोपवतात!

• अन्नधान्याचे उत्पादन अचानक घटल्याने देशात अन्नधान्याचे संकट निर्माण झाले.
• धान्य, डाळी, भाजीपाल्याचे भाव गगनाला भिडले आहेत.
• मध्यमवर्गीय कुटुंबांनीही महागड्या खाद्यपदार्थाचा वापर कमी केला.
• त्याचबरोबर गॅस नसल्यामुळे लोक घरातील लाकडाची चूल पेटवत आहेत.
• कोलंबोत बिस्किटांच्या पाकिटावर कुटुंब अवलंबून आहे.
• ज्याची किंमत १३० श्रीलंकन ​​रुपयांवर पोहोचली आहे.
• नागरिक त्यांच्या मुलांना दुपारी १२ वाजेपर्यंत झोपवण्याचा प्रयत्न करत असे जेणेकरून त्यांना सकाळी नाश्ता करावा लागू नये.

१०३ लिटर पेट्रोल ५५० रुपयांवर!

• दोन दिवस रांगेत उभे राहिल्याने ५ लिटर पेट्रोल मिळते.
• २२ जुलैपर्यंत इंधन येणार नाही.
• १०३ रुपये असलेले पेट्रोल ५५० रुपयांना ब्लॅकने विकले जात आहे.
• पेट्रोल पंपावर जवान नजर ठेवून असल्याने लोक दररोज पोलिस, लष्कर आणि हवाई दलाशी भिडत आहेत.
• शाळा, महाविद्यालये, रुग्णालये बंद आहेत.