मुक्तपीठ टीम
भारतात तंत्रज्ञानला चालना मिळत आहे. यामुळे देश डिजिटल बनत आहे. आता देशात सामान्य एटीएम मशीनच्या तुलनेत मायक्रो एटीएमचा वापर सातत्याने वाढत आहे. रिझर्व बॅंक ऑफ इंडियाच्या आकडेवारीनुसार, कोरोना महामारीच्या सुरुवातीपासून मायक्रो एटीएम उपकरणांच्या संख्येत तीन पटीने वाढ झाली आहे. त्यांची संख्या मे २०२० मध्ये जवळजवळ २ लाख ३८ हजार ८१० होती, जी फेब्रुवारी २०२२ मध्ये वाढून ७ लाख १५ हजार ५१६ झाली. यासह पैसे काढणे आणि देयके देखील दुप्पट झाली आहेत.
त्याच वेळी, सामान्य आकाराच्या एटीएमच्या संख्येत केवळ किरकोळ वाढ झाली आहे. मे २०२० मध्ये, २ लाख १० हजार ४१५ सामान्य एटीएम कार्यरत होते. त्याच वेळी, फेब्रुवारी २०२२ मध्ये १९ टक्क्यांच्या वाढीसह, हा आकडा केवळ २ लाख ५० हजार ०९१ वर पोहोचला आहे.
मायक्रो एटीएममधून पैसे काढण्याच्या प्रमाणात दुप्पट वाढ
- रिझर्व बॅंक ऑफ इंडियाच्या आकडेवारीनुसार मायक्रो एटीएममधून पैसे काढण्याचे प्रमाण जवळपास दुप्पट झाले आहे.
- २०१९-२० या आर्थिक वर्षात एकूण १ लाख १७ हजार ०८६ कोटी रुपये त्यातून काढण्यात आले.
- पुढील आर्थिक वर्षात हा आकडा वाढून २ लाख २५ हजार ०४१ कोटी रुपये झाला. सुमारे ९२ टक्के नोंद झाली.
- त्याच वेळी, एप्रिल २०२१ ते फेब्रुवारी २०२२ पर्यंत, २ लाख ७१ २९७ कोटी रुपये काढले गेले.
ग्रामीण भागात अधिक वापर
कोरोना महामारी, लॉकडाऊन आणि समितीच्या कामकाजामुळे मायक्रो एटीएमचा वापर वाढला आहे. विशेषतः ग्रामीण भागातील लोकांनी ही सुविधा हातात घेतली आहे.
याचे कारण म्हणजे येथे सामान्य एटीएम सहज उपलब्ध होत नाही. इतकंच नाही तर अनेकांकडे डेबिट कार्डही नाही आणि ज्यांच्याकडे आहे त्यांनाही त्याचा योग्य वापर कसा करायचा हे माहीत नाही. मायक्रो एटीएममध्ये फक्त आधार क्रमांक आवश्यक आहे, ज्याच्या मदतीने रुपयाचे व्यवहार करणे सोपे झाले आहे.
मायक्रो एटीएम म्हणजे काय?
- मायक्रो एटीएम मशिन्स ही दुकानात उपलब्ध असलेल्या स्वाइप मशिन्ससारखीच आहेत.
- सामान्य एटीएम मशीन उपलब्ध नसलेल्या भागात हे प्रभावी असल्याचे सिद्ध होते.
- त्याच्या लहान आकारामुळे, हे बँक अधिकारी किंवा अधिकृत डीलर्सद्वारे दुर्गम भागात नेले जाऊ शकते.
- मायक्रो एटीएममध्ये आधार क्रमांक टाकल्यानंतर आणि अंगठ्याने किंवा बोटाने ओळख सत्यापित केल्यानंतर पेमेंट शक्य होते.
मायक्रो एटीएमचे फायदे
- व्यवहारासाठी डेबिट कार्ड, क्रेडिट कार्ड, बँक तपशील आवश्यक नाहीत. फक्त आधार कार्ड आवश्यक आहे.
- घरबसल्या कुठेही बँकिंग या सेवेचा लाभ घेता येतो.
- एका बँकेतून दुसऱ्या बँकेत पैसे पाठता येतात.
- अतिदुर्गम भागात मायक्रो एटीएमच्या मदतीने व्यवहार करता येतात.
पाहा व्हिडीओ: