मुक्तपीठ टीम
कोरोना लसीकरणाला सुरुवात होऊन २८ दिवसांचा कालावधी पूर्ण झाला आहे. लसीकरण मोहिमेच्या पहिल्या टप्प्यात ८० लाख लाभार्थीयांना आतापर्यंत लसीचा पहिला डोस देण्यात आला आहे. गेल्या शनिवारपासून या मोहिमेच्या अंतर्गत आरोग्य कर्मचाऱ्यांना आणि इतर फ्रंटलाइन वर्करना दुसरा डोस दिला जात आहे. चला, जाणून घेवूया की, १३ फेब्रुवारीपासून दुसर्या डोसची मोहीम का सुरू झाली आणि हा डोस महत्वाचा का आहे…
२८ दिवसांत दुसरा डोस का अनिवार्य आहे?
कोरोनापासून मुक्त होण्यासाठी लसीचे बहुतेक दोन डोस अनिवार्य असतात. या डोस दरम्यान दोन, तीन आणि चार आठवड्यांचे अंतर राखले जाते. भारतात दिली जाणाऱ्या सीरमइन्स्टिट्यूटची कोविशील्ड आणि भारत बायोटेक कोव्हॅक्सिनसुद्धा याच प्रमाणे आहेत. चार डोस चार आठवड्यांत द्यावेत. १६ जानेवारीपासून लसीकरण मोहिमेला सुरूवात झाली. पहिल्या दिवशी सुमारे दोन लाख लोकांना प्रथम डोस देण्यात आले. यांना दुसरा डोस देण्यासाठी १३ फेब्रुवारीची तारीख निवडण्यात आली. परंतु २८ दिवसांच्या आत दुसरा डोस देण्याची सक्ती नाही. पहिला डोस घेत असलेली व्यक्ती चार ते सहा आठवड्यांच्या आत दुसरा डोस कधीही घेऊ शकते.
दुसरा डोस घेणे का आवश्यक आहे?
केंद्राच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार कोरोनाच्या दुसर्या डोसच्या दोन आठवड्यांनंतर शरीरात अॅन्टीबॉडीज विकसित होतात. पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनीही लोकांना दोन्ही डोस सक्तीने घ्यावेत असे आवाहन केले आहे. ते म्हणाले की, प्रथम डोस घेतल्यानंतर आपण स्वत: ला कोरोनापासून सुरक्षित समजत असाल तर ही एक मोठी चूक असेल. इतर डोस वेळेवर घेतल्यास आपण कोरोनापासून सुरक्षित राहू शकता.
लसीकरण कसे केले जात आहे
आरोग्य व कुटुंब कल्याण मंत्रालयाने कोरोना लसीकरण मोहिमेच्या नियमनासाठी ऑनलाइन को-विन प्रणाली विकसित केली आहे. याद्वारे, प्रथम डोस घेत असलेल्या लोकांवर देखील लक्ष ठेवले जात आहे. प्रथम डोस दिल्यानंतर, को-विन प्रणालीव्दारे संबंधितच्या नावाच्या पुढे टीक केली जाते. त्यानंतर त्यांना एसएमएस पाठवला जातो ज्यात दुसर्या डोसची तारीख आणि वेळ दिली जाते. दोन्ही लस मिळाल्यानंतर क्यूआर कोड आधारित प्रमाणपत्र नोंदणीकृत मोबाइल क्रमांकावर पाठविला जाईल. लसीकरणाची यंत्रणा को-विन प्रणालीवर उपलब्ध असलेल्या आकडेवारीनुसार देखील केली जात आहे. एका केंद्रावर फक्त एक प्रकारची लस लागू केली जाईल आणि त्याच लसीचा दुसरा डोस लाभार्थीयांना दिला जाईल.
कोणाला दिले जात आहे प्राधान्य
कोरोना लसीकरण मोहिमेत आरोग्य कर्मचाऱ्यांसह कोरोना योद्ध्यांना पहिल्या टप्प्यात लस दिली जात आहे. त्यात कोरोनाशी लढा देण्यासाठी प्रत्यक्ष युद्धपातळीवर लढणाऱ्या कर्मचाऱ्यांचा समावेश आहे. त्यानंतर पुढील टप्प्यांत ज्येष्ठ नागरिक, तसेच सामान्य नागरिकांना लस दिली जाणार आहे.