केंद्र सरकारची कबुली: मंजुरी मिळालेल्या १५७पैकी फक्त २ वैद्यकीय महाविद्यालये महाराष्ट्रात!

मुक्तपीठ टीम

केंद्र सरकारने नव्या योजनेत मान्यता दिलेल्या वैद्यकीय महाविद्यालयांमध्ये उत्तरप्रदेशला भरमसाठ संख्येने महाविद्यालये मंजूर झालेली असताना महाराष्ट्राला एका हाताच्या बोटांवर मोजता येतील एवढीच महाविद्यालये मिळाल्याची बातमी मुक्तपीठने दिली होती. ती बातमी माहिती अधिकारात मिळालेल्या कागदपत्रांच्या आधारे मिळालेल्या आकडेवारीच्या आधारे करण्यात आली होती. तरीही अनेकांनी बातमी खोटी ठरवण्याचा प्रयत्न केला होता. आता मात्र केंद्र सरकारच्या वतीने लोकसभेत केंद्रीय आरोग्य राज्य मंत्री डॉ. भारती पवार यांनीच १५७ वैद्यकीय महाविद्यालयांना देण्यात आलेल्या मान्यतेची माहिती दिली आहे. त्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, या केंद्र पुरस्कृत योजनेत १५७पैकी महाराष्ट्राच्या वाट्याला फक्त दोनच महाविद्यालये आली आहेत.

याबद्दल माहिती देण्यासाठी जारी करण्यात आलेल्या सरकारी प्रसिद्धी पत्रकानुसार, आरोग्य हा राज्याचा विषय आहे आणि सार्वजनिक आरोग्य सुविधांची उपलब्धता सुनिश्चित करण्याची प्राथमिक जबाबदारी राज्य सरकारची आहे. तथापि, आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालय ‘विद्यमान जिल्हा/रेफरल रुग्णालयांसह संलग्न नवीन वैद्यकीय महाविद्यालये स्थापन करण्यासाठी’ केंद्र पुरस्कृत योजनेचे व्यवस्थापन करते, ज्यामध्ये कोणतेही विद्यमान सरकारी किंवा खासगी वैद्यकीय महाविद्यालय नाही अशा आकांक्षी जिल्ह्यांना आणि मागास भागांना प्राधान्य दिले जाते. हे पाऊल या क्षेत्रातील आरोग्य सेवा वितरण प्रणाली सुधारण्यास मदत करेल. या योजनेंतर्गत भारत सरकारने तीन टप्प्यात १५७ नवीन वैद्यकीय महाविद्यालये स्थापन करण्यास मान्यता दिली आहे. त्यापैकी ७० वैद्यकीय महाविद्यालये आजपर्यंत कार्यरत झाली आहेत.

अधिक माहिती परिशिष्टात दिली आहे.

‘विद्यमान जिल्हा/रेफरल रुग्णालयांशी संलग्न नवीन वैद्यकीय महाविद्यालयांच्या स्थापनेसाठी’ केंद्र पुरस्कृत योजना

मान्यताप्राप्त वैद्यकीय महाविद्यालये

Sl. No	State/UT	Districts
Phase-I (58)
1	A & N Islands	Port Blair
2	Arunachal Pradesh	Naharlagun
3	Assam	Dhubri, Nagaon, North Lakhimpur, Diphu
4	Bihar	Purnia, Saran (Chhapara), Samastipur
5	Chhattisgarh	Rajnandgaon, Sarguja
6	Himachal Pradesh	Chamba, Hamirpur, Nahan (Sirmour)
7	Haryana	Bhiwani
8	Jharkhand	Dumka, Hazaribagh, Palamu (Daltonganj)
9	Jammu & Kashmir	Anantnag, Baramulla, Rajouri, Doda, Kathua
10	Madhya Pradesh	Datia, Khandwa, Ratlam, Shahdol, Vidisha, Chindwara, Shivpuri
11	Maharashtra	Gondia
12	Meghalaya	West Garo Hills (Tura)
13	Mizoram	Falkawn
14	Nagaland	Naga Hospital (Kohima)
15	Odisha	Balasore, Baripada (Mayurbhanj), Bolangir, Koraput, Puri
16	Punjab	SAS Nagar
17	Rajasthan	Barmer, Bharatpur, Bhilwara, Churu, Dungarpur, Pali, Sikar
18	Uttar Pradesh	Basti, Faizabad, Firozabad, Shahjahanpur, Bahraich
19	Uttarakhand	Almora
20	West Bengal	Birbhum (Rampur Hat), Cooch behar, Diamond harbour, Purulia, Raiganj (North Dinajpur)
Phase –II (24)
1	Bihar	Sitamarhi, Jhanjharpur, Siwan, Buxar, Jamui
2	Jharkhand	Koderma, Chaibasa (Singhbhum)
3	Madhya Pradesh	Satna
4	Odisha	Jajpur
5	Rajasthan	Dholpur
6	Uttar Pradesh	Etah, Hardoi, Pratapgarh, Fatehpur, Siddharthnagar (Domariyaganj), Deoria, Ghazipur, Mirzapur
7	West Bengal	Barasat, Uluberia, Arambagh, Jhargram, Tamluk
8	Sikkim	Gangtok
Phase-III (75)
1	Andhra Pradesh	Piduguralla, Paderu, Machilipatnam
2	Assam	Kokrajhar
3	Chhattisgarh	Korba, Mahasamund, Kanker
4	Gujarat	Narmada, Navsari, Panchmahal, Porbandar, Morbi
5	Jammu & Kashmir	Udhampur, Handwara (Distt. Kupwara)
6	Karnataka	Chikkamagaluru, Haveri, Yadgiri, Chikkaballapura
7	Ladakh	Leh
8	Madhya Pradesh	Rajgarh, Mandla, Neemuch, Mandsaur, Sheopur, Singrauli
9	Maharashtra	Nandurbar
10	Manipur	Churachandpur
11	Nagaland	Mon
12	Odisha	Kalahandi
13	Punjab	Kapurthala, Hoshiarpur
14	Rajasthan	Alwar, Baran, Bansawara, Chittorgarh, Jaisalmer, Karauli, Nagaur, Shri Ganganagar, Sirohi, Bundi, Sawai Madhopur, Tonk, Hanumangarh, Jhunjhunu, Dausa
15	Uttarakhand	Rudrapur (Distt. Udham Singh Nagar), Pithoragarh, Haridwar
16	Uttar Pradesh	Bijnaur, Kushinagar, Sultanpur, Gonda, Lalitpur, Lakhimpur Kheri, Chandauli, Bulandshahar, Sonbhadra, Pilibhit, Auraiya, Kanpur Dehat, Kaushambi, Amethi
17	Tamil Nadu	Tiruppur, Nilgiris, Ramanathapuram, Namakkal, Dindigul,, Virudhunagar, Krishnagiri, Tiruvallur, Nagapattinam, Ariyalur, Kallakurichi
18	West Bengal	Jalpaiguri

केंद्रीय आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण राज्यमंत्री डॉ भारती प्रवीण पवार यांनी लोकसभेत एका लेखी उत्तरात ही माहिती दिली.

केंद्र सरकारचा महाराष्ट्राशी सापत्नभाव! उत्तरप्रदेशात २७, महाराष्ट्रात फक्त २ वैद्यकीय महाविद्यालयांना मान्यता! निधीही तेथे २, ४६७ कोटी तर इथे २६३ कोटी!