मुक्तपीठ टीम
देशातील बर्याच शहरांमध्ये आता गार्बेज फूड कॅफे उघडले आहेत. येथे भोजन आणि नाश्त्यासाठी पैसे नाहीत तर प्लास्टिकचा कचरा घेतला जातो. देशातील अशा गार्बेज कॅफेमध्ये एक किलो प्लास्टिक कचऱ्याच्या मोबदल्यात भोजन दिले जाते.
छत्तीसगडच्या अंबिकापूरमध्ये सुमारे २ वर्षांपूर्वी पहिला गार्बेज फूड कॅफे सुरू करण्यात आला होता. प्लास्टिक कचरा निवडल्यानंतर गरीब व बेघर लोकांना १ किलो प्लास्टिक कचर्याच्या जागी अन्न देण्यात येते. छत्तीसगडपासून सुरू झालेली ही मोहीम देशातील अनेक शहरांमध्ये पसरली आहे. दिल्लीतही असाच एक कॅफे सुरु झाला आहे. खरंतर हे अँटी पोल्यूशन कॅफेच आहेत.
कचऱ्यातील प्लास्टिकने बांधला रस्ता
राज्य सरकारने सुरुवातीला अंबिकापूरमधील गार्बेज फूड कॅफेसाठी, ५, लाखांचे बजेट जाहीर केले. प्लॅस्टिक कचरा निवडणारे आणि घर नसलेल्या बेघर लोकांना वास्तव्यासाठी प्रत्यक्ष जागा उपलब्ध करून देणे हा देखील एक उपक्रम आहे. अंबिकापुरात आधीच प्लास्टिकचा बनलेला रस्ता अस्तित्त्वात आहे. राज्यात असा पहिला रस्ता बांधण्यात आला असून या ठिकाणी, ८ लाख प्लास्टिक पिशव्या एकत्र केल्या आहेत. हा रस्ता, प्लास्टिक आणि सल्फेटचा बनलेला आहे.
त्यावर्षी छत्तीसगडमधील अंबिकापूरला इंदूरनंतर देशातील दुसरे सर्वात स्वच्छ शहर म्हणून निवडले गेले होते. छत्तीसगडमधील अंबिकापूर रस्ते तयार करण्यासाठी प्लास्टिक कचर्याचा वापर करतात. अंबिकापुरात उघडलेले गार्बेज फूड कॅफे शहरातील मुख्य बसस्थानकात बांधण्यात आला होता. अंबिकापूरचे नगराध्यक्ष अजय तिर्की म्हणाले की, “या योजनेमुळे शहराला प्लास्टिक कचरामुक्त करण्यात तसेच रस्त्यांच्या बांधणीत प्लास्टिकचा वापर करण्यास बरीच मदत होईल.”
दिल्लीतही आता प्लास्टिक कॅफे
देशातील बर्याच शहरांमध्ये बेघर लोकांसाठी अन्न आणि राहण्याची व्यवस्था करण्यासाठी हा उपक्रम केला जात आहे. छत्तीसगडच्या या मोहिमेअंतर्गत महापालिकेने गरीब लोकांना राहण्याची व खाण्याची सोय केली होती. दिल्लीची दक्षिण महापालिकासुद्धा अशा प्रकारच्या योजनेवर काम करीत होते. येथे एक किलो प्लास्टिक कचरा दिल्यावर अन्न व न्याहारी दिली जाते. प्रयोग म्हणून कॅफे सुरुवातीला एक-दोन ठिकाणी उघडण्यात आली.
भारतात शहरांच्या स्वच्छतेच्या रँकिंग सुरू झाल्यापासून देशात असे वेगळे उपक्रम वाढले आहेत. देशातील बर्याच शहरांमध्ये स्वच्छतेसाठी प्लास्टिक कचरा संकलनाचा कल वाढत आहे. देशातील बर्याच शहरांमध्ये प्लास्टिकवर बंदी घातली गेली आहे, परंतु तरीही लोक प्लास्टिक वापरत आहेत. प्लास्टिक कॅफे योजना शहरांना प्लास्टिकमुक्त करण्यात मदत करते. प्लास्टिक कचरा कमी करण्यासाठी किंवा दूर करण्यासाठी अशा मोहिमेद्वारे देशातील अनेक शहरांमध्ये स्वच्छता क्रमवारीत उच्च स्थान आहे. यासह देशातील अनेक शहरांमध्ये कचरा व्यवस्थापनासाठी नवीन तंत्रज्ञानही अवलंबले जात आहे.
पाहा व्हिडीओ: