“नायट्रोजन डायऑक्साइड करतोय घात! दरवर्षी १८.५ लाख मुलांना दम्याचा त्रास!”

मुक्तपीठ टीम

बहुतांशी वाहने आणि जीवाश्म इंधनामुळे दिवसेंदिवस हवेतील नायट्रोजन डायऑक्साइड वायूचे प्रमाण वाढत आहे. यामुळे ते संपूर्ण जगासाठी मोठे आव्हान बनत चालले आहे. गेल्या २० वर्षांपासून हवेत झपाट्याने वाढलेल्या नायट्रोजन डायऑक्साइडचा फटका लहान मुलांना बसत आहे. अमेरिकन अंतराळ संस्था नासाने प्रथमच २० वर्षापर्यंत गोळा केलेल्या डेटाच्या आधारे दरवर्षी १८.५ लाख लहान मुलांना नायट्रोजन डायऑक्साइडमुळे दम्याचा त्रास होत आहे. नासाने प्रथमच उपग्रहाद्वारे गोळा केलेल्या प्रदूषणाचा डेटा आणि रोगाच्या जमिनीवरील डेटाच्या तुलनेवरून हा धक्कादायक अहवाल उघड जारी केला आहे.

या अभ्यासात २०४ देशांतील १३, हजार शहरी भागातील २० वर्षांच्या उपग्रह डेटाचे विश्लेषण करण्यात आले. वर्ष २००० ते २०१९ पर्यंत वार्षिक नायट्रोजन डायऑक्साइडचे वार्षिक उत्सर्जन, त्यांच्यातील बदल, भूप्रदूषण निरीक्षण डेटा, रोगांची आकडेवारी यांचाही विश्लेषणामध्ये समावेश करण्यात आला.

नायट्रोजन डायऑक्साइड वाढण्याचे मूळ कारण…

• कार, ​​ट्रक, बस शहरांमध्ये सर्वाधिक नायट्रोजन डायऑक्साइड तयार करतात.
  याशिवाय डिझेलवर चालणारी उपकरणे, पॉवर प्लांट, टर्बाइन, इंजिन, औद्योगिक बॉयलर्स, सिमेंट युनिट इत्यादींमधूनही नायट्रोजन डायऑक्साइड तयार होतो.
• हे प्रदूषण लहान मुलांमध्ये दम्याचे सर्वात मोठे कारण आहे.

मुलांना शुद्ध हवेची गरज!

• मुलांना दमा आणि इतर श्वसनाच्या आजारांपासून वाचवण्यासाठी त्यांना शुद्ध हवा आवश्यक असल्याचे अहवालात म्हटले आहे.
• आम्ही त्यांना ते देऊ शकत नाही.
• जगातील ३३ टक्के शहरांमध्ये नायट्रोजन डायऑक्साइडची पातळी जागतिक आरोग्य संघटनेच्या सुरक्षिततेच्या मानकांपेक्षा जास्त आहे.

वर्ष २००० च्या तुलनेत २०१९ मध्ये शहरांमध्ये नायट्रोजनमुळे मुलांमध्ये दम्याचे प्रमाण १९ टक्क्यांवरून १६ टक्क्यांवर घसरल्याचे समोर आले आहे. जागतिक सरासरी देखील १०.३ वरून ८.५ पर्यंत घसरली. पण ही प्रोत्साहनाची बाब नाही कारण लोकसंख्या वाढल्याने प्रदूषणामुळे दम्याने ग्रस्त मुलांची संख्या कमी झाली नाही, उलट वाढली आहे. दिसलेली घसरण केवळ प्रमाणात आहे. २००० मध्ये, शहरांमधील १२.२० लाख मुलांना वायू प्रदूषणामुळे दमा झाला होता, २०१९ मध्ये ही संख्या १२.४० लाख नोंदवली गेली.