मुक्तपीठ टीम
कोरोना महामारीमुळे कधी नाही तेवढे रोगप्रतिकारशक्तीचे महत्व प्रत्येकाला उमगले. त्यातूनच मग आहाराबरोबरच इतर साधनांचाही वापर सुरु झाला. स्वाभाविकच त्यावरील नवे संशोधनही. नॅनो टेक्नॉलॉजीचा वापर करून कपडे जीवाणू आणि विषाणूंशी लढण्यास सक्षम बनवले जात आहेत. याशिवाय खास प्रक्रियेच्या माध्यमातून प्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी आणि शरीराला आवश्यक जीवनसत्त्वे देण्यासाठी कपड्यांची निर्मिती होत आहे. हे करतेय आपल्याच देशातील फायबरएक्स इंडिया ही स्टार्टअप कंपनी.
नॅनो टेक्नॉनॉजीमुळे कपड्यांची चिलखतं!
- फायबरएक्स कंपनीने स्टार्टअप म्हणून या उद्योगाची सुरुवात केली आहे.
- सध्या नोएडा आणि दिल्लीमध्ये २५ संकलन केंद्रे स्थापन करण्यात आली आहेत, तेथून कपडे गोळा करून उपचारासाठी पाठवले जातात.
- कपड्यांच्या ड्रायक्लीनिंग प्रक्रियेदरम्यान, नॅनो कॅप्सूल वापरून फॅब्रिकवर एन्कॅप्सुलेशनची प्रक्रिया केली जाते.
- यानंतर, उष्मा उपचाराद्वारे आणि नंतर प्रतिरोधक नियंत्रणाद्वारे कपड्यांवर उपचार करून ९९.९ टक्के पर्यंत व्हायरस आणि बॅक्टेरिया मुक्त केले जातात.
- कपड्यांवर अँटी-मायक्रोबियल, अँटी-व्हायरस आणि अँटी-ओडर उपचार केले जातात, कपड्यांवर कोणताही परिणाम होत नाही.
- कपड्यांवर एकदा उपचार केल्यानंतर, दहा वेळा घरी धुतल्यानंतरही कपड्यांची क्षमता कायम राहतो.
नॅनोटेक्नॉलॉजीचा वापर करून कपड्यांचा वापर प्रतिकारशक्ती वाढवणारा म्हणूनही केला जाऊ शकतो. विशेष बाब म्हणजे या उपचारामुळे कपड्याच्या आरोग्यावर कोणताही नकारात्मक परिणाम होणार नाही आणि शरीराला कोणतीही हानी होणार नाही. कंपनीचे सह-संस्थापक गौरव कुमार यांच्या म्हणण्यानुसार, उपचारानंतर कपड्यांचा वापर अगदी नवजात मुलांसाठी पूर्णपणे सुरक्षित आहे. त्यासाठी आवश्यक त्या तपासण्यांनंतर प्रमाणपत्रही मिळाले आहे.
तापमानातील बदल देखील शरीरावर काहीही परिणाम करू शकणार नाही. नॅनो टेक्नॉलॉजीच्या वापराने तापमानात बदल झाला तरी त्याचा कपड्यांवर काहीही परिणाम होणार नाही. कपडे हिवाळ्यात थंडीपासून वाचवतात आणि उन्हाळ्यातही आराम देतात. कंपनीचे सह-संस्थापक आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी (CEO) साशा बोस यांनी सांगितले की, २०१८ मध्ये या तंत्रज्ञानाद्वारे काम सुरू झाले. मार्च २०२० मध्ये, जेव्हा मास्क आणि PPE किटच्या स्वरूपात वैद्यकीय कचरा मोठ्या प्रमाणात बाहेर येऊ लागला, तेव्हा नॅनो तंत्रज्ञानाचा वापर करून अँटी-व्हायरस उपचारांद्वारे प्रगत हायब्रीड फेस मास्क बनवण्यात आले. उपचारित फॅब्रिकच्या संपर्कात आल्यावर, विषाणू पेशी तुटतात आणि निष्क्रिय होतात.
९९ ते ३९९ रुपये खर्च
- या प्रकारच्या सुविधेसाठी विशेष फायबर तयार करणे हा एक पर्याय असला तरी कंपनी व्यवस्थापनाच्या मते ही वेगळी गोष्ट आहे.
- नॅनोटेक्नॉलॉजीसह, सामान्य कापड अँटी मायक्रोबियल, अँटी व्हायरस आणि रोग प्रतिकारशक्ती वाढवणारे म्हणून तयार केले जात आहे.
- या उपचाराची किंमत कापडाच्या आकारानुसार ९९ रु. ते ३९९ रु. पर्यंत असते.
- या तंत्रज्ञानाचा देशात आतापर्यंत कुठेही वापर होत नसल्याचा दावा कंपनीने केला असून त्यासाठी पेटंट अर्ज करण्यात आला आहे.
नॅनो टेक्नॉलॉजीने उपचार शक्य आहे
आयआयटी दिल्लीच्या वस्त्रोद्योग विभागाचे हरदीप सिंग सांगतात की, नॅनोटेक्नॉलॉजीच्या सहाय्याने कपड्यांवर अशा प्रकारचे उपचार करणे शक्य आहे. त्याचे दुष्परिणामही शरीरावर होत नाहीत. तथापि, हा उपचार बराच गुंतागुंतीचा आहे आणि त्याची सत्यता आवश्यक आहे. एखादे घटक किंवा विषाणू थोड्या प्रमाणात त्वचेद्वारे शरीरात प्रवेश करू शकतात. त्वचेच्या संपर्कात येणारे बॅक्टेरिया आणि विषाणू नष्ट होऊ शकतात, परंतु शरीरात आधीपासूनच असलेले बॅक्टेरिया आणि विषाणू अशा परिस्थितीत हे कापड फारसे मदत करू शकत नाही. कापड जिवाणू आणि विषाणू शरीरात प्रवेश करू देणार नाही.
कपड्यांवर हे उपचार केले जात आहेत
- सूक्ष्मजीवविरोधी
- अँटी व्हायरस
- रोग प्रतिकारशक्ती वाढवणारा
- जीवनसत्त्वे आणि मल्टीविटामिन
- तापमान नियंत्रण उपचार
- ऑर्डर विरोधी
- डास प्रतिबंधक
- हवा शुद्धीकरण उपचार
- अग्निरोधक उपचार