मुक्तपीठ टीम
भारतात रेल्वेने प्रवास करणाऱ्या प्रवाशांच्या सोयीसाठी वंदे भारत एक्सप्रेस ट्रेन सुरू करण्यात आली आहे. देशातील पहिली वंदे भारत एक्सप्रेस ट्रेन २०१९ मध्ये सुरू झाली. सुमारे तीन वर्षांच्या कालावधीत, भारतीय रेल्वेने आतापर्यंत देशात सुमारे ७ वंदे भारत एक्सप्रेस गाड्या सुरू केल्या आहेत. नवीन वर्ष २०२३ मध्ये देशात एकूण ७५ नवीन वंदे भारत ट्रेन सुरू होणार आहेत आणि भारतीय रेल्वे प्रवाशांचा प्रवास सुलभ करण्यासाठी वंदे भारत ट्रेनमध्ये स्लीपर कोच बसवण्याच्या योजनेवर काम करत आहे.
२०० नवीन स्लीपर रेक बांधण्यासाठी निविदा जारी
- भारतीय रेल्वे वंदे भारतच्या तिसऱ्या मॉडलच्या डिझाइनवर काम करत आहे.
- भारतीय रेल्वे वंदे भारत ट्रेनमध्ये स्लीपर क्लास जोडण्याची तयारी करत आहे.
- यामुळे प्रवाशांना लांब पल्ल्याचा प्रवास सुलभ होईल.
- भारतीय रेल्वेने नव्या पिढीच्या वंदे भारत ट्रेनच्या २०० नवीन रेकच्या बांधकामासाठी निविदाही जारी केल्या आहेत.
- वंदे भारतचे हे सर्व २०० रेक फक्त स्लीपर क्लाससाठी डिझाइन केले जातील.
- वंदे भारत ट्रेनच्या नव्या मॉडलची बॉडी अॅल्युमिनियमची असेल.
- पहिल्या वंदे भारत एक्स्प्रेसच्या तुलनेत नवीन मॉडलच्या ट्रेनचे वजन २ ते ३ कमी असेल.
- स्लीपर क्लास डब्यांसह सुसज्ज वंदे भारत ३.० ट्रेनमध्ये वाय-फाय सुविधा असेल.
- प्रवाशांना अपडेट ठेवण्यासाठी यात एलईडी स्क्रीन असेल.
- प्रवास सुरक्षित, सुरळीत आणि आरामदायी करण्यासाठी या ट्रेनमध्ये ऑटोमॅटिक फायर सेन्सर, जीपीएस सिस्टीमसह इतर सुविधा असतील.
- रेल्वे मंत्री अश्वनी वैष्णव यांनी घोषणा केली होती की, वंदे मेट्रो गाड्या मोठी झेप घेणार आहेत कारण सरकारचे लक्ष अंतिम ग्राहक नाही.
- हायड्रोजनवर चालणाऱ्या वंदे मेट्रो ट्रेन मध्यम आणि कनिष्ठ वर्गाच्या गरजा पूर्ण करतील.
- पर्यावरणपूरक गाड्या प्रत्येक भारतीयाच्या दैनंदिन जीवनात बदल घडवून आणतील.
- हायड्रोजन ट्रेनमुळे ऊर्जेची बचत होत असल्याने रेल्वेने उचललेले पाऊल हे सर्वात मोठे पाऊल आहे.
- त्या खूप कमी आवाज करतात, परिणामी वंदे मेट्रो ट्रेनमधून अजिबात प्रदूषण होत नाही.
काय आहे वंदे भारत ट्रेनची खासियत
- वंदे भारत ट्रेन ही भारतातील सर्वात वेगवान धावणारी ट्रेन आहे.
- ही ट्रेन १०० किलोमीटर प्रति तासाचा वेग फक्त ५२ सेकंदात पकडते.
- सर्व वंदे भारत ट्रेन पूर्णपणे वातानुकूलित आहेत आणि त्यांना स्वयंचलित दरवाजे आहेत.
- वंदे भारत ट्रेनची खुर्ची १८० अंशांपर्यंत फिरवता येते.
- ट्रेनमध्ये जीपीएस आधारित माहिती प्रणाली, सीसीटीव्ही कॅमेरे, व्हॅक्यूम टॉयलेट आहेत.
- पॉवर बॅकअपचीही तरतूद आहे.
- ही ट्रेन सुरक्षा कवचने सुसज्ज आहे.
- नवीन वंदे भारत एक्स्प्रेसमध्ये २ डबे आहेत, ज्यावरून संपूर्ण ट्रेनचे निरीक्षण केले जाऊ शकते.
- प्रवासादरम्यान प्रवाशांच्या सुरक्षेसाठी संपूर्ण व्यवस्था करण्यात आली आहे.
- नवीन वंदे भारत एक्स्प्रेसमध्ये दोन डबे आहेत, ज्यावरून संपूर्ण ट्रेनवर लक्ष ठेवता येते.
- प्रवासादरम्यान प्रवाशांच्या सुरक्षेसाठी संपूर्ण व्यवस्था करण्यात आली आहे.
- यात पुश बटन स्टॉपची सुविधाही आहे.
- कोणत्याही आपत्कालीन परिस्थितीत, एक बटण दाबून ट्रेन थांबवता येते.
वंदे भारत ट्रेन कोण-कोणत्या मार्गावर धावते…
- देशातील पहिली वंदे भारत एक्सप्रेस ट्रेन २०१९ मध्ये दिल्ली ते वाराणसीपर्यंत सुरू झाली.
- हा वंदे भारत ट्रेनचा प्रोटोटाइप होता आणि ट्रेनला ट्रेन-१८ असे नाव देण्यात आले.
- देशातील दुसरी वंदे भारत ट्रेन दिल्ली ते कटरा माता वैष्णो देवी दरम्यान धावते.
- वंदे भारत ट्रेन क्रमांक २२४३९ नवी दिल्लीहून सकाळी ६ वाजता सुटते आणि कटरा येथे दुपारी २ वाजता पोहोचते.
- याशिवाय ट्रेन क्रमांक २२४४० कटरा येथून दुपारी ३ वाजता सुटते आणि रात्री ११ वाजता दिल्लीला पोहोचते.
- ही वंदे भारत ट्रेन या मार्गावर मंगळवार वगळता सर्व दिवस धावते.
- देशातील तिसरी वंदे भारत ट्रेन मुंबई सेंट्रल ते गांधीनगर धावते.
- ही गाडी मुंबई सेंट्रल येथून चालते आणि सुरत, वडोदरा आणि अहमदाबाद मार्गे गांधीनगर राजधानीपर्यंत पोहोचते.
- ही ट्रेन रविवार वगळता आठवड्यातून सहा दिवस धावते.
- ही सेमी हायस्पीड ट्रेन आहे.
- देशातील चौथी वंदे भारत एक्सप्रेस ट्रेन हिमाचलमधील उना मार्गे चंडीगडपर्यंत नवी दिल्ली धावते.
- नवी दिल्लीहून वंदे भारत एक्सप्रेस ट्रेन क्रमांक २२४४७ सकाळी ५.५० वाजता सुटते आणि हिमाचल प्रदेशातील उना येथे सकाळी १०.३० वाजता पोहोचते आणि उना जिल्ह्यातील अंब अंदौरा रेल्वे स्थानकावर सकाळी ११.०५ वाजता प्रवास संपतो.
- दक्षिण भारतातील चेन्नई ते म्हैसूर दरम्यान वंदे भारत ट्रेन सुरू झाली.
- ही देशातील पाचवी वंदे भारत ट्रेन आहे.
- ही ट्रेन चेन्नई-बेंगळुरू आणि म्हैसूर मार्गावर सुरू झाली आहे.
- ट्रेन MGR चेन्नई सेंट्रल येथून सकाळी ५:५० वाजता सुटेल आणि बेंगळुरू सिटी जंक्शनला सकाळी १०:२५ वाजता पोहोचेल.
- त्यानंतर ती बंगळुरूहून सकाळी साडेदहा वाजता निघून दुपारी साडेबारा वाजता म्हैसूरला पोहोचते.
- दक्षिण भारतातील ही पहिली वंदे भारत ट्रेन चेन्नईहून बेंगळुरूला ४ तास ३५ मिनिटांत पोहोचते.
- बेंगळुरूहून म्हैसूरला पोहोचण्यासाठी २ तास लागतील.
- देशातील सहावी वंदे भारत ट्रेन महाराष्ट्रातील नागपूर ते छत्तीसगडमधील बिलासपूर दरम्यान सुरू करण्यात आली.
- ११ डिसेंबर २०२२ रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी हिरवी झेंडी दाखवून त्याची सुरुवात केली.
- ही ट्रेन ५.३० पाच तासात सुमारे ४१३ किलोमीटरचे अंतर कापते.
- पश्चिम बंगालची पहिली आणि देशातील सातवी वंदे भारत ट्रेन गेल्या वर्षी ३० डिसेंबर २०२२ रोजी सुरू झाली.
- ही ट्रेन हावडा जंक्शन ते न्यू जलपाईगुडी जंक्शनपर्यंत धावते.
- सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे ज्या दिवशी ही ट्रेन सुरू झाली त्याच दिवशी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या आई हिरा बेन यांचे निधन झाले होते आणि त्यांच्या आईचे अंत्यसंस्कार केल्यानंतर त्यांनी व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंगद्वारे या ट्रेनला हिरवा झेंडा दाखवला.
- ही ट्रेन हावडा, न्यू फरक्का, मालदा आणि जलपाईगुडीला जोडते.
- बुधवार वगळता आठवड्यातून सहा दिवस या मार्गावर ट्रेन धावणार आहे.
- ते सुमारे ७.५० तासांत सुमारे ६०० किलोमीटरचे अंतर कापेल.