मुक्तपीठ टीम
कोरोना संसर्ग टाळण्यासाठी कोणत्याही परिसरात सॅनिटायझरची फवारणी केली जाते ज्यामुळे कोरोना विषांणूचा प्रादुर्भाव कमी होतो. आता ‘निलभस्मी’ नावाच्या उपकरणाच्या अल्ट्राव्हायोलेट किरणांद्वारे आसपासचा परिसर काही न फवारता, निर्जंतूक केला जात आहे. इंदूरच्या राजा रमन्ना प्रगत तंत्रज्ञान केंद्राने (आरआरसीएटी) तयार केलेल्या या उपकरणांच्या मदतीने इंदूरच्या देवी अहिल्याबाई होळकर आंतरराष्ट्रीय विमानतळ संकुल स्वच्छ करण्याचे काम सुरु आहे.
दोन लाख रुपये खर्च
दोन लाख रुपयांच्या खर्चाने तयार करण्यात आलेले हे उपकरण सध्या दिल्लीतील भाभा अणु केंद्राचे अतिथीगृह आणि इंदूरमधील आरआर कॅट कॅम्पससह दिल्ली आणि उत्तराखंडमधील दहापेक्षा अधिक खासगी उद्योगांमध्ये वापरण्यात येत आहे. येत्या काही दिवसांमध्ये हे डिव्हाइस रुग्णालये, ऑपरेशन थिएटरसह इतर ठिकाणी देखील वापरले जाऊ शकते. ‘निलभस्मी’ डिव्हाइस आरआर कॅट यांनी तयार केले होते आणि रिसर्च इंडियाद्वारा व्यावसायिक वापरासाठी बरीच मशीन्स तयार करत संस्थांना उपलब्ध करून देत आहेत.
हे असे कार्य करते
- डिव्हाइसमध्ये आठ यूव्ही दिवे बसविण्यात आले आहेत, जे प्रति सेंटीमीटर चौरस क्षेत्रफळ ९२८ वॅट्सवर अल्ट्रा व्हायलेट किरण उत्सर्जित करतात.
- यामुळे एका मिनिटात एक मीटर क्षेत्र स्वच्छ केले जाऊ शकते.
- त्यातील यूव्ही दिव्यांचे आयुष्य नऊ हजार तासांचे असतात, त्यानंतर ते बदलावे लागतात.
- गेल्या वर्षी सप्टेंबरमध्ये व्यावसायिक वापरासाठी प्रमाणित निलभस्मी उपकरण तयार करणारे रिसर्च इंडिया असे म्हणते की २० कोरोना पॉझिटिव्ह सॅम्पलवर हे पहिलेच मशीन आहे.
कंपनीचे प्रॉडक्ट मॅनेजर कुलदीप कुमार पटेल यांच्या म्हणण्यानुसार रई नावाचे कापड, लाकूड, काचेच्या आणि इतर अनेक पृष्ठभागावर संक्रमणाचा विषाणू ठेवून मशीनद्वारे अल्ट्राव्हायोलेट किरण सोडण्यात आले. हैदराबादच्या ईएसआयसी मेडिकल कॉलेजद्वारे बायो सेफ्टी लेव्हल थ्री स्थरच्या लॅबमध्ये १० सप्टेंबर २०२० रोजी या डिव्हाइजची चाचणी केली गेली आहे. त्यानंतरच आता इतर ठिकाणी याचा वापर केला जात आहे.
आतापर्यंत हे डिव्हाइस इंदूरमधील आरआर कॅट कॅम्पसमध्ये वापरला जात आहे. विमानतळ संचालकांशी इंदूर विमानतळावर त्याचा वापर करण्याबाबत चर्चा सुरू आहे. लवकरच तिचा वापर सुरू होण्याची शक्यता आहे. हे डिव्हाइस कोणत्याही सार्वजनिक ठिकाणी वापरले जाऊ शकते. या डिव्हाइसमध्ये वापरल्या जाणार्‍या अल्ट्राव्हायोलेट किरणांचा मानवी शरीरावर वाईट परिणाम होत नाही, म्हणूनच तो फक्त रिकाम्या जागेवर वापरला जातो.
एक ते दीड महिन्यांत आरआर कॅटमध्ये तयार
लॉकडाउन कालावधीत एक ते दीड महिन्यांच्या आत ही मशीन आरआर कॅटमध्ये तयार केली गेली. हैदराबादच्या ईएसआयसी मेडिकल कॉलेजमधील आयसीएमआर प्रमाणित प्रयोगशाळेत कोरोना विषाणूची तपासणी केलेली ती एकमेव मशीन आहे. हे सिद्ध झाले आहे की, त्यातून निघणारे अल्ट्राव्हायोलेट किरण पृष्ठभागावरील उपस्थित कोरोना विषाणू नष्ट करतात. आरआर कॅट कॅम्पसमधील वैयक्तिक कार्यालये, प्रयोगशाळे आणि इतर इमारतींमध्ये याचा वापर केला जात आहे.
अल्ट्राव्हायोलेट किरणांमुळे कोरोना विषाणू नष्ट होतात
सहा महिन्यांपूर्वी बीएस लेव्हल थ्री लॅबमध्ये प्रमाणित ईएसआयसी मेडिकल कॉलेजच्या बीएस लेव्हल थ्री लेव्हल लॅबमध्ये त्याची चाचणी घेण्यात आली. निकाल खूप सकारात्मक होता. तपासणी दरम्यान, कोरोना विषाणूचे नमुने वेगवेगळ्या पृष्ठभागावर लावण्यात आले आणि अल्ट्राव्हायोलेट किरणांनी निर्मूलन केले. हे सिद्ध झाले की अल्ट्राव्हायोलेट किरणांमुळे कोरोना विषाणूचा नाश होतो.
पाहा व्हिडीओ:
Subscribe
