अमेरिकन ड्रोनमुळे भारताची लढाऊ क्षमता वाढणार, दोन क्षेपणास्त्रेही वाहणार!

मुक्तपीठ टीम

चीन आणि पाकिस्तानकडून वाढणाऱ्या धोक्यामुळे भारतही सीमेवरील सुरक्षा अधिक मजबूत करण्यावर भर देत आहे. त्यासाठी रशियाकडून S-400 यंत्रणेचा पुरवठा भारताला सुरू झाला आहे. त्याचवेळी, आता भारत सरकारने अमेरिकेकडून एमक्यू-1 प्रीडेटर-बी ड्रोनची ३० युनिट्स खरेदी करण्यास मंजुरी दिली आहे. २२ हजार कोटी रुपये खर्च करून होणारी ही खरेदी देशाच्या सुरक्षेसाठी खूप महत्वाची आहे.

• डिसेंबरमध्ये भारत आणि अमेरिका यांच्यातील मंत्रीस्तरीय चर्चेपूर्वी जनरल अॅटोमिक्सकडून प्रीडेटर-बी ड्रोन खरेदी करण्याचे आदेश दिले जाऊ शकतात.
• भारत सरकारला या कराराशी संबंधित सर्व औपचारिकता २०२१ मध्येच पूर्ण करायच्या आहेत.
• त्यामुळे ते लवकरात लवकर खरेदी करता येतील.
• या ३० ड्रोनपैकी प्रत्येकी १० ड्रोन भारतीय लष्कर, हवाई दल आणि नौदलाला देण्याची योजना आहे.
• पूर्व लडाखमध्ये चीनसोबतचा तणाव आणि जम्मू एअरबेसवर झालेल्या ड्रोन हल्ल्याच्या पार्श्वभूमीवर भारतीय लष्कर प्रीडेटर-बी ड्रोन खरेदी करण्यावर भर देत आहे.

जूनमध्ये जम्मू एअरफोर्स स्टेशनवर हल्ला करण्यासाठी स्फोटकांनी भरलेल्या ड्रोनचा वापर करण्यात आला होता. भारतातील महत्त्वाच्या लष्करी ठिकाणांवर हल्ला करण्यासाठी पाकिस्तानस्थित दहशतवाद्यांनी मानवरहित हवाई वाहनांचा वापर केल्याची ती पहिलीच घटना होती. २०१९ मध्ये अमेरिकेने भारताला सशस्त्र ड्रोन विकण्यास मान्यता दिली. एकात्मिक हवाई आणि क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणाली देखील देऊ केली गेली.

भारताला संरक्षणासाठी अत्याधुनिक लढाऊ ड्रोनची गरज

• क्षेपणास्त्रांनी सुसज्ज असलेले हे ड्रोन दीर्घकाळ हवेत पाळत ठेवू शकतात.
• एवढेच नाही तर गरज पडल्यास त्यातील क्षेपणास्त्रे शत्रूच्या जहाजांना किंवा तळांनाही लक्ष्य करू शकतात.
• या ड्रोनला प्रीडेटर सी अॅव्हेंजर किंवा आरक्यू-१ या नावानेही ओळखले जाते.
• चीनच्या विंग लाँग ड्रोन-२ ची हल्ला करण्याची ताकद पाहता नौदलाला अशा धोकादायक ड्रोनची गरज भासू लागली आहे.
• हे ड्रोन मिळाल्यानंतर भारतीय लष्कर पाकिस्तान आणि चीनपेक्षा अधिक मजबूत होईल.

ड्रोन दोन क्षेपणास्त्रे वाहू शकते!

• या ड्रोनची अनेक वैशिष्ट्ये आहेत, जी याला जगातील इतर ड्रोनपेक्षा वेगळे करतात.
• हे ड्रोन २०४ किलो वजनाचे क्षेपणास्त्र उडवू शकते.
• २५ हजार फुटांपेक्षा जास्त उंचीवर उड्डाण केल्यामुळे शत्रूला हे ड्रोन सहज पकडता येत नाही.
• ड्रोनमध्ये दोन लेझर मार्गदर्शित AGM-114 हेलफायर क्षेपणास्त्रे बसवली जाऊ शकतात.
• ते ऑपरेट करण्यासाठी दोन लोकांची आवश्यकता असते.
• त्यापैकी एक पायलट असतो आणि दुसरा सेन्सर चालवतो.
• सध्या अमेरिकेकडे यापैकी १५० ड्रोन उपलब्ध आहेत.

प्रीडेटर ३५ तास हवेत फिरण्यास सक्षम

• हे ड्रोन अमेरिकन कंपनी जनरल अॅटोमिक्स एरोनॉटिकल सिस्टम्सने बनवले आहे.
• ड्रोन टर्बोफॅन इंजिनद्वारे समर्थित आहे जे ११५ अश्वशक्तीचे उत्पादन करते.
• ८.२२ मीटर लांब आणि २.१ मीटर उंच असलेल्या या ड्रोनच्या पंखांची रुंदी १६.८ मीटर आहे.
• १०० गॅलन तेलाच्या क्षमतेमुळे, या ड्रोनची उड्डाण करण्याची सहनशक्ती देखील खूप जास्त आहे.

तीन हजार किमीपर्यंत उड्डाण

• नवीन प्रीडेटर त्याच्या तळावरून टेक ऑफ केल्यानंतर १,८०० मैल (सुमारे २,९०० किलोमीटर) उड्डाण करू शकतो.
• याचा अर्थ मध्य भारतातील एअरबेसवरून ते ऑपरेट केले गेले तर जम्मू-काश्मीरमधील चीन आणि पाकिस्तानच्या सीमेवर लक्ष ठेवता येईल.
• हे ड्रोन ५० हजार फूट उंचीवर ३५ तास उड्डाण करण्यास सक्षम आहे.
• याशिवाय हा ड्रोन ६५०० पौंड पेलोडसह उड्डाण करू शकतो.

लक्ष्याचा अचूक वेध

• प्रीडेटर सी अॅव्हेंजरमध्ये टर्बोफॅन इंजिन आणि स्टेल्थ विमानाची सर्व वैशिष्ट्ये आहेत.
• अचूकपणे लक्ष्य टिपण्यासाठी ते ओळखले जाते.
• भारतीय लष्कर सध्या आपल्या सीमांचे रक्षण करण्यासाठी इस्रायलकडून खरेदी केलेल्या ड्रोनचा वापर करत आहे.
• परंतु अमेरिकेचे प्रीडेटर ड्रोन लढाऊ विमानांच्या वेगाने उडतात.
• अमेरिकेकडून हे ड्रोन मिळाल्यानंतर भारत केवळ पाकिस्तानवरच नव्हे तर चीनवरही लक्ष ठेवू शकणार आहे.
• पाळत ठेवण्याच्या बाबतीत भारत या दोन शेजारी देशांपेक्षा खूप पुढे जाईल.